Kaczka staropolska (krajowa) pochodzi od kaczki krzyżówki (występującej w Europie, Ameryce Północnej 
i północnej Afryce). W Polsce krzyżówka jest najczęściej spotykaną dziką kaczką. Występuje na płytkich zbiornikach porośniętych gęstą roślinnością wodną, zalewami, wolno płynącymi rzekami, bagnami, rowami melioracyjnymi oraz w parkach. Na zimę kaczki te odlatują, lecz część populacji zostaje na niezamarzniętych wodach (są odporne na niskie temperatury). W procesie udomowienia, poprzez umiejętną selekcję u większość ras i odmian kaczek zwiększono masę ciała ptaków, dotyczy to również kaczek staropolskich, które są ptakami większymi i cięższymi w porównaniu do swoich dzikich protoplastów. Jednakże znajomość behawioru dzikich przodków może stanowić dla hodowcy skarbnicę wiedzy o zachowaniu i rozmnażaniu ptaków.

Tab. 1 Porównanie masy ciała krzyżówki i kaczki staropolskiej (krajowej)

  1. Kaczki krajowe (szare) były już opisywane w publikacjach książkowych np. „Dochodowy Chów Kaczek    i Gęsi” M. Trybulski 1938 r. i „Kaczki” A. Mazanowski i W. Trippenbach 1969 r. W obydwu pozycjach mówi się, że te kaczki od zawsze występowały na polskiej wsi, ale w różnych regonach różniły się od siebie np. brakiem lusterka, wielkością czy barwą upierzenia. Często były określane mieszańcami. Poniżej zdjęcie z „Dochodowy Chów Kaczek i Gęsi” .

04* źródło: M.Trybulski – Dochodowy Chów Gęsi i Kaczek, wydanie II, Warszawa, 1938

  1. Budowa ciała

03

Rys. 1. Budowa ciała kaczki: 1 — dziób, 2 — głowa (a — czoło, b — ciemię, c — policzek d — potylica), 3 — oko, 4 — otwór uszny, 5 — podgardle, 6— szyja (a — przód, b — bok, c — tył szyi), 7— grzbiet, 8— kuper, 9 — pierś, 10— bok ciała, 11 — brzuch, 12 — pokrywy nad i podogonowe, 13 — skrzydła (pokrywy skrzydeł), 14 — bufy, 15 — pięta, 16 —stopa

Kaczki” Wydanie II. A. Mazanowski, W. Trippenbach str. 12

Dziób . Dzieli się na części górną i dolną. Zakończenie górnej części dzioba, stanowi tzw. paznokieć, a przy nasadzie dzioba znajdują się nozdrza. Blaszki rogowe na krawędziach dzioba służą do odfiltrowywania nadwyżki wody, pobranej z pokarmem. Dziób powinien być mocny i długi. Górna część dzioba, lekko wklęśnięta w części środkowej, harmonijnie połączona z czołem. Kolor dzioba jest charakterystyczny dla płci ptaka. U odmiany dzikiej u kaczora powinien być oliwkowy z czarnym paznokciem, a u kaczki brązowawoszary  z  pomarańczowożółtymi znaczeniami. Natężenie barwy zależy od czynników środowiskowych.

Głowa. Głowa ma być niezbyt duża i powinna tworzyć z dziobem harmonijną całość oraz być płynnie połączona z szyją. Czoło delikatnie wypukłe. Niektóre kaczki posiadają na głowie czub. Nad okiem znajduje się brew delikatnie zarysowana. Policzki pełne i lekko wypukłe. Oczy powinny być okrągłe i wypukłe; barwa tęczówki ciemnobrązowa.

Szyja składa się z 14 kręgów, średniej długości, szeroka na całej długości, nieznacznie węższa od głowy, wyprostowana. Lekkie wygięcie szyi jest cechą wszystkich kaczek.

Grzbiet. Kaczka powinna posiadać szerokie plecy. Lekko wypukły grzbiet w przedniej połowie, w dalszej części prosty, opadający w kierunku ogona niemal równolegle do linii mostka. Położenie tułowia w stosunku do poziomu może powinno być równoległe.

Skrzydła silne, przylegające do tułowia ptaka, o lotkach dobrze rozwiniętych, długich i szerokich. Lotki I rzędu dotykają ogona, ale nie krzyżują się ze sobą. Lotki II i III rzędu długie i szerokie, pokrywające dół grzbietu oraz boki ciała. Lusterko szerokie, kształtu równoległoboku, stanowią je lotki drugiego rzędu i część dużych piór pokrywowych, sięgające poza linię zakończenia bokówek.

Górna powierzchnia skrzydła kaczki: a — pióra pokrywowe małe, b — pióra pokrywowe średnie, c — pióra pokrywowe duże, d — pióra pokrywowe lotek, e — lotki I rzędu, f — lotki Il rzędu, g— lotki III rzędu, h — skrzydełko, i — barkówki miękkie

02

Pierś. Dobrze zbudowana kaczka ma szeroką i głęboką pierś. Mostek musi być długi, a grzebień jego dostatecznie wysoki (żeby mięsnie piersiowe mogły dobrze się przyczepić), co na żywym ptaku można poznać po pełnej i okrągłej piersi.

Brzuch. Brzuch musi być dobrze rozwinięty i prawidłowo opierzony, a nie suchy lub obwisły i nadmiernie wystający poza linię tułowia, nawet u kaczek.

Ogon. Składa się on ze sterówek oraz pokryw nad- i podogonowych. Średniej długości, lekko uniesiony lecz nie zadarty, ostro zakończony. U kaczora cztery środkowe sterówki są zakręcone do góry, tworząc tzw. loczek.

Nogi. Powinny być mocnej budowy, średniej długości, szeroko rozstawione, położone w środkowej części tułowia. Udo bardzo dobrze umięśnione i opierzone. Łapy są pokryte dobrze przylegającymi rogowymi tarczkami. Kaczki mają cztery palce zaopatrzone w błonę pławną. Palce są zakończone pazurem.

  1. Typy użytkowe

Współczesna hodowla wyróżnia rasy gospodarcze i wystawowe. Pośród ras gospodarczych wyróżnia się następujące typy użytkowe: nieśne, mięsne i ogólnoużytkowe. Kaczki staropolskie zaliczają się do drobiu ogólnoużytkowego. Produkują 150-180 jaj rocznie a ich tuszki dostarczają dużo pełnowartościowego nie otłuszczonego mięsa (Kaczka staropolska nie ma naturalnej skłonności do odkładania tłuszczu).

  1. Lęgi

-W stadzie rodzicielskim na jednego kaczora przypadają 3-4 kaczki, w tedy mam pewność , że jaja będą zapłodnione.

-Jaja najlepiej nabyć u hodowców na tej stronie w zakładce „Hodowcy” są podane dane kontaktowe hodowców kaczek staropolskich.

INKUBACJA I KARMIENIE KACZĄT

– Jaja do inkubacji nie powinny być starsze niż 7 dni gdyż od ich świeżości zależą wyniki lęgu. Warto zacząć je obracać w okresie zbierania do momentu umieszczenia w inkubatorze, żeby żółtko nie przykleiło się do błony jaja.

-inkubacja trwa 28 dni, pierwsze 25 dni jaja obracamy min. 2 razy o 180 stopni, maksymalnie 4 razy dziennie obracamy, wilgotność w tym okresie 60-65%, (Jeśli jest to inkubator półautomatyczny lub automatyczny jaja wkładamy ostrym końcem do dołu, z drugiej strony jaja jest komora powietrzna (zawsze do góry w inkubatorze z tackami). Po pierwszym tygodniu codziennie wietrzymy jaja, to znaczy wyjmujemy jaja z inkubatora na 15 minut i możemy wtedy spryskać je delikatną mgiełką z wody, temperatura inkubacji to 37,8oC. Warto prześwietlić jaja w 10 i 24 dniu. Zamarłe i niezapłodnione należy usunąć. Podczas trzech ostatnich dni nie obracamy jaj (jeśli inkubator jest półautomatyczny czy automatyczny wyjmujemy jaja z tacek i kładziemy je na spodzie inkubatora (tacki zabieramy z inkubatora), zwiększamy wilgotność do 70-77% (wylewamy więcej wody na spód inkubatora, jaja nie mogą stać czy dotykać wody) i czekamy. Jeśli kaczątko od środka rozsadziło lekko jajo ale np. 6 h nic się nie dzieje można mu pomóc ściągając skorupkę ale nie przekuwając błony. Ważna jest wysoka wilgotność, żeby kaczątko nie wyschło w jaju podczas klucia. Po wyjściu z jaja zostawiamy kaczątko w inkubatorze albo w klujniku do wyschnięcia. Po wykluciu do momentu 3-4 tygodni kaczątko nie potrafi samo regulować temperatury ciała, warto się zaopatrzyć w żarówkę „Kwokę” lub zwykłą żarówkę moc zależy od wielkości pomieszczenia (jeśli młode ptaki mają otwarte dzioby i ciężko oddychają to jest im za gorąco, jeśli ciasno skupiają się pod źródłem ciepła i się mało ruszają jest im za zimno]. W ciągu pierwszych dwóch dni optymalna temperatura do odchowywania młodych kacząt powinna wynosić 32oC z możliwością odejścia kacząt od źródła ciepła. W kolejnych siedmiu dniach należy ją obniżyć do 30oC, a później stopniowo zmniejszać o 1 stopień, aż do uzyskania 18-20oC.

Karmienie: W ciągu pierwszych 24 godzin po wykluciu, pisklęta korzystają z substancji odżywczych czerpanych z żółtka, jednakże kaczęta od pierwszego dnia życia powinny mieć nieograniczony dostęp do paszy.

Podajemy od razu wodę i pożywienie, niech młode same zdecydują kiedy zaczną żerować, (zazwyczaj zaczynają normalnie jeść od drugiego dnia życia). Woda, którą będziemy podawać młodym, powinna być świeża i czysta oraz mieć temperaturę ok. 20oC. Musimy nauczyć pić młode ptaki, łapiemy kaczątko do ręki zamaczamy końcówkę dzióbka w wodzie i przechylamy do góry cała rękę z kaczęciem żeby woda spłynęła (Są to bardzo małe ilości wody). Zdrowe kaczęta szybko zaczynają interesować się pokarmem. Pierwszy pokarm: żółtka jaja ugotowanego na twardo pokruszone, starter dla kaczek (pasza kupna) lub śruta zbożowa (może być kasza jęczmienna). Kaczęta od 14. dnia życia mogą otrzymywać dodatkowo zielonki w okresie wiosenno-letnim (wielu hodowców podaje zielonki już od 7. dnia życia)

– kaczor w szacie spoczynkowej traci zdolność do rozmnażania od około połowy czerwca. Nawet jeśli kaczki nadal się niosą jaja są niezapłodnione.

  1. Wychów kacząt

Po wykluciu, kaczęta nie muszą pobierać pokarmu przez 24 h, można je w tym czasie transportować, pod warunkiem, że pisklęta są zupełnie suche i nie były przedtem karmione i pojone.

Jeżeli trzymamy kaczęta w dużym kaczniku to należy im ograniczyć możliwość opuszczania strefy odziaływania sztucznej kwoki. Na ściółkę nadaje się świetnie słoma drobno posiekana (bardzo dobrze chłonie wodę, jest stabilnym podłożem dla kaczych łap i ułatwia poruszanie) należy ją co dziennie wymieniać wraz z kałem, w następnych tygodniach ściółkę powinno się wymieniać w miarę zawilgocenia. Poidła należy tak zabezpieczyć, żeby młode ptaki ze sztucznych lęgów nie mogły wchodzić do wody. Gruczoł kuprowy zaczyna funkcjonować u kacząt w 3-4 tygodniu życia. Kaczęta z naturalnych lęgów noszą na sobie wydzielinę matki i są zabezpieczone przed wodą. Pisklęta ze sztucznych lęgów nie mają zabezpieczonego puchu i kąpiel niesie ze sobą ryzyko wyziębienia.

Temperatura pod sztuczną kwoką w pierwszym tygodniu 30—27oC, w 2 tygodniu — 27—240, w 3 tygodniu 24—20 0, w 4 zaś 20—18 0C.

Po kilku dniach odchowu młode ptaki same regulują swoje potrzeby termiczne, oddalając się lub zbliżając od źródła ciepła (muszą mieć możliwość odsunięcia się od grzałki). Przy odpowiedniej temperaturze pisklęta rozkładają się dokoła źródła ciepła. Należy pamiętać, żeby w jednym pomieszczeniu trzymać ptaki w tym samym wieku, temperatura musi być dostosowana do ich wieku.

Ważnym czynnikiem jest światło, działa ono stymulująco na wzrost kacząt. Kaczki staropolskie mają tendencję do krzywicy dlatego w paszy należy zapewnić odpowiednią ilość witamin A, D, K i soli mineralnych, ale słońce to podstawa. Ptaki blaszkodziobe mają najsilniej rozwinięty gruczoł kuprowy, który wydziela tłustą substancję. Ptaki kąpiąc się, a potem układając upierzenie dziobem rozprowadzają maź po całym ciele. Tworzą naturalną ochronę przed przemoknięciem. W dodatku w substancji wydzielanej przez gruczoł kuprowy zawarta jest prowitamina D, która w kontakcie ze słońcem zmienia się w witaminę D, a ptaki czyszcząc upierzenie pobierają ją. Dlatego młodym ptakom trzeba zapewnić jak najszybciej wybieg, najlepiej od 4. dnia w lecie (na początek około 20 minut) a w następnych tygodniach okres ten wydłużać, a jeśli lęgi są zimą to od 5 – 6 tygodnia życia. Należy pamiętać o zapewnieniu ptakom możliwości schowania się w cieniu, przegrzanie dla kaczek jest bardzo niebezpieczne.

Wentylacja. Powinna ona zapewnić ok 7 krotną  wymianę powietrza na godzinę w pomieszczeniu. Dla małych stadach wystarczy wentylacja grawitacyjna, w dużych konieczna jest wentylacja mechaniczna. Ruch powietrza musi być wolny, aby nie było przeciągów. Najlepiej zamieścić otwory wentylacyjne (dobrze tą funkcje spełnia siatka założona w otwartych oknach) na jednej ścianie. Przy słabo wietrzonych pomieszczeniach gromadzi się amoniak (powoduje anemię, podrażnienie skóry, paraliż układu oddechowego, drgawki ciała), siarkowodór (doprowadza do zatrucia organizmu), para wodna. Występuje wtedy zawilgocenie ściółki sprzyjające rozwijaniu się bakterii i pleśni. Również wzrasta niedobór tlenu i zmniejsza się żywiołowość i następuje zahamowanie wzrostu.

Obsada. Liczba kacząt na 1 m2. w pierwszym tygodniu życia wynosi ok. 14-16 kacząt, następnie w 2 tyg. 12 szt.; 3 tyg. 10 szt.; 4 tyg. 8 szt.

W 10-11 tygodniu życia u młodych kaczek staropolskich zaczyna się okres pierzenia i wtedy zaczynają one zużywać paszę przede wszystkim na wytworzenie nowych piór i nie przybierają na ciężarze. Zazwyczaj przeznacza się kaczki w wieku 9-10 tygodni na rzeź. Przy ekstensywnym chowie w tym wieku nie są one wystarczająco wyrośnięte, 11 tyg. Ptaki zaczynają się pierzyć. Przetrzymujemy wtedy ptaki do 5 miesiąca życia. Jeżeli ktoś utrzymuje kaczki na mięso to należy je ubić przed pierzeniem. Pierzenie trwa około jednego miesiąca.

Dotuczanie jesienne. Jeżeli przy doborze stada rodzicielskiego mamy wybrakowane sztuki można je przeznaczyć na dotuczanie jesienne. Na 1 m2 kacznika przeznacza się wtedy 4- 5 ptaków. Opłacalność takiego chowu jest wtedy kiedy kaczki korzystają z naturalnych pastwisk, łąk, stawów. Do dotuczania można przeznaczyć również kaczki dorosłe po rocznym użytkowaniu. Dotuczanie przeprowadza się na ograniczonych wybiegach i trwa około 30 dni. Karmi się kaczki minimum 4 razy dziennie.

  1. Pielęgnowanie kaczek dorosłych

Kaczki Staropolskie mają gorsze przyrosty i trochę później dorastają (około 2 tygodnie) w porównaniu z kaczką pekin. Dlatego nie są używanie do intensywnej produkcji. Utrzymuje się je przeważnie w małych gospodarstwach, a swoim wyglądem upiększają podwórka, dając przy tym dobre mięso o nieprzeciętnym smaku i sporą liczbę jaj. Na początku ubiegłego wieku kaczki głównie utrzymywano do produkcji jaj konsumpcyjnych, dopiero z obawy przed ryzykiem zakażenia ludzi paratyfusem wydano zakaz sprzedaży jaj kaczych z przeznaczeniem do spożycia. Zakaz ten jednak nie obowiązywał we wszystkich krajach. Z całą pewnością̨ nie musimy obawiać się spożywania jaj kaczek staropolskich z własnego chowu, gdzie sami dbamy o odpowiednie warunki dla ptaków, ściółki i gniazda, czystość wybiegów.

Kaczka Staropolska jest ptakiem odpornym na polskie warunki klimatyczne. Przez lata hodowana na polskiej wsi świetnie się do naszych warunków środowiskowych przystosowała, jest odporna na mroźne zimy. Chętnie pobiera pokarm rośliny, który sama wyszukuje na łąkach i stawach.

W wieku 30-40 dni na 1 m kw. kacznika przeznacza się ok. 7 szt., następnie 4-6 a po 50 dniu życia już tylko 4 kaczęta hodowlane.

Kaczki są wrażliwe na przegrzanie. Dlatego zawsze powinny mieć możliwość skorzystania z cienia i wody. Jeśli nie ma zbiornika wodnego dobrze jest kaczkom udostępnić miskę lub inne naczynie z wodą gdzie będą mogły się wykąpać. Kaczki Staropolskie korzystają z takich zastępczych zbiorników wodnych zazwyczaj dwa razy dziennie, rano i popołudniu. Do kąpieli zachęca je świeża woda. Jest to również świetny sposób żeby podnieść ilość zapłodnionych jaj- woda działa na kaczki jak afrodyzjak i ułatwia kaczorowi zapłodnienie kaczki na tafli wody. Jeśli taki zbiornik jest ustawiony na trawniku zostanie on dokładnie podlany i wzbogacony nawozem. Przy wysokiej temperaturze zmniejsza się pobieranie pokarmu a znacznie wzrasta zużycie wody. Równocześnie pogarszają się paramenty znoszonych jaj zmniejsza się ich ciężar i grubość ich skorupy. Najwyższą wydajność nieśną kaczki staropolskie prezentują przy temperaturze 12 do 13°C przy najmniejszym zużyciu paszy. Dobrym sposobem na podniesienie nieśności jest wydłużenie dnia do 14 godzin na dobę.

Najlepiej dojrzewają i niosą się kaczki wyklute od stycznia do kwietnia. Dojrzewanie następuje wtedy w około 150 dniu życia, a wydajność nieśna wynosi przeciętnie 160-180 jaj. Kaczki pochodzące po tym samym stadzie matecznym, ale wylężone w sierpniu lub listopadzie dojrzewają znacznie później, bo w wieku 169—218 dni, i niosą mniej jaj (140 sztuk). Nieśność kaczek trwa mniej więcej pół roku. Kaczory uzyskują dojrzałość połciową kilka tygodni po kaczkach. Ważnym czynnikiem jest ilość samic przypadających na jednego kaczora. U kaczek staropolskich jest to 1:4 czasami kaczor może mieć 5 kaczek. Dobre wyniki otrzymuje się kiedy w stadzie jest co najmniej dwa samce, konkurencja dobrze wpływa na liczbę zapłodnionych jaj.   Zbyt częste krycie powoduje jednak zwiększoną liczbę zamarłych zarodków i zmęczenie samic.

Dostępem do zbiorników wodnych lub leniwie płynących rzek można uzyskać zmniejszenie kosztów żywienia i obsługi kaczek. Sztuczne stawki z betonowym dnem wymagają częstego czyszczenia i dlatego dobrze kiedy mają odpływ w dnie. Poidła powinny być tak głębokie, aby ptak mógł zanurzyć w wodzie dziób i głowę. Brak dostatecznie głębokich poideł jest często przyczyną schorzeń oczu i nozdrzy, których kaczka nie może wypłukać po zanieczyszczeniu paszą. Na dużych fermach kaczych używa się poideł automatycznych, które uniemożliwiają zanurzenie oczu i rozchlapywanie wody.

Paszę należy podawać możliwie blisko poideł, ponieważ jedzące kaczki muszą pobraną karmę popijać wodą ze względu na bardzo słabo rozwinięte ślinianki. Wnętrze dzioba kaczki nie posiada naturalnego nawilżenia, stąd przy każdym pobraniu pożywienia ta konieczność popijania.

 Jeżeli odległość karmideł od poideł jest zbyt duża, ptaki szybko się męczą chodzeniem i za mało jedzą tracąc energię. Odbija się to niekorzystnie na wydajności nieśnej. Karmienie i pojenie najlepiej umożliwić kaczkom na wybiegach bo ptaki przy jedzeniu bardzo brudzą.

Nioski powinny mieć możliwość korzystania z wybiegu przez cały rok. Kaczki jeżeli są wypuszczane na wodę to należy to umożliwiać dopiero po godzinie 10:00 żeby zapobiec gubieniu jaj. Ptaki potrafią same znajdować na siedliskach wodnych pokarm dla siebie. Wybieg wodny działa bardzo korzystnie na wzrost i rozwój kacząt hodowlanych, dlatego można go stosować już od 5. tygodnia wychowu.

Nioski są płochliwe, dlatego przy tych ptakach należy zachowywać się cicho i nie straszyć ich. Stres źle wpływa na nieśność. Wszelki niepokój, hałas wpływają negatywnie na ptaki.

W okresie produkcji jaj należy unikać zmiany paszy, wybiegów, wprowadzania nowych ptaków do stada.

Pierzenie. Dorosłe kaczki zaczynają się pierzyć w sierpniu. Pierwszą oznaką pierzenia się ptaków jest obecność znacznych ilości piór w kaczniku i na wybiegu, następnie gwałtownie malejącą nieśność. Z kolei kiedy kaczki po zmianie piór na szatę godową są bliskie rozpoczęcia nieśności, najlepszą tego oznaką jest wzmożenie popędu płciowego. Kaczka zbliża się do kaczora i wykonuje wahadłowe ruchy głową oraz szyją wydając przy tym charakterystyczne szybkie kwakanie. Jeżeli stwierdza się takie zachowanie u młodej kaczki, to zdaniem hodowców należy oczekiwać rozpoczęcia nieśności w ciągu najbliższych 2 tygodnie.

Dobra nioska niesie jaja przez około 3 lat. Im dłuższy jest rozwój kaczki staropolskiej oraz okres do złożenia pierwszego jaja, tym dłużej i wydajniej się niesie. Bardzo szybko dorastające kaczki niosą dobrze tylko 2 sezony. Uzyskanie dojrzałości płciowej zależy od terminu wylęgu, pielęgnowania i żywienia.

Higiena chowu. W celu uniknięcia masowych zachorowań konieczne jest przestrzeganie odpowiednich warunków higienicznych pomieszczeń i wybiegów, dlatego wykonuje się okresowe odkażanie zarówno pomieszczeń i jak i sprzętu. Dezynfekcję przeprowadza się po odchowie każdej grupy kacząt, jak również po dorosłych ptakach. Najpierw usuwa się zużytą ściółkę i dokładnie czyści podłogi. Należy wówczas przeprowadzić właściwe odkażanie. Do dezynfekcji używa się środków przeznaczonych do tego celu (można je zakupić u weterynarza). Po wyschnięciu, bieli się całe pomieszczenie gaszonym wapnem. Do suchego i dobrze wywietrzonego kacznika wpuszczamy ptaki. Konieczna jest również dbałość o czystość i suchość ściółki w budynkach oraz o higienę wybiegów. Wybiegi powinny byś nie tylko suche, ale wierzchnią warstwę powinno się w miarę potrzeb wymieniać. Młode wypuszcza się na najlepsze wybiegi, nie używane przez kaczki dorosłe.

  1. Żywienie

Istnieje duża różnica pomiedzy dietą ptaków młodych o dorosłych. Młode wybierają pokarm pochodzenia zwierzęcego. Jest to związane z ich szybkim wzrostem i zapotrzebowaniem na białko, natomiast dorosłe wolą żywić się pokarmem roślinnym. Dlatego w zależności od wieku dajemy kaczkom staropolskim „I” lub „II” paszę dedykowaną rosnącym kaczkom oraz paszę dla niosek kaczych ptakom dorosłym. Można również samemu przygotowywać karmę dla zwierząt.

Należy pamiętać, że w żywieniu ptaków wodnych jest bardzo ważny stały dostęp do wody, dlatego iż kaczki mają słabo rozwinięte śliniaki i muszą popijać pożywienie wodą. Poidła nie powinny być umieszczone zbyt daleko od karmideł bo kaczki meczą się w chodzeniu w tę i z powrotem i pobierając mniej paszy. Jeśli ptaki mają dostęp do wolnego wybiegu z roślinnością świetnie się pasą na nim. Kaczki Staropolskie uwielbiają trawę, zioła, chwasty, nasiona i owoce. Pasą się jak gęsi. Do tego przepadają za różnego rodzaju bezkręgowcami i kręgowcami żyjącymi na łące np. ślimakami, owadami, dżdżownicami, żabami, kijankami. Aby kaczka mogła zjeść ślimaka musi go najpierw umyć by pozbyć się śluzu albo żeby łatwiej go wyjąć z muszli. Niosą go wówczas do zbiornika wodnego i dokładne płuczą przy czym mają dużo zabawy i są bardzo zadowolone ze smacznego kąska. Kaczki bardzo lubią roślinność wodą co może zmniejszyć koszty wyżywienia tych ptaków, jeśli mają dostęp do zbiornika wodnego. Należy pamiętać, że do prawidłowego trawienia kaczkom, a także kurom, potrzebne są małe kamyczki i piasek. W żołądkach owe kamyczki zachowują się jak moździerz i rozcierają pokarm. Ptaki, jeśli mają dostęp do gritu (mieszkanka kamyczków, zmielonych muszli), chętnie go pobierają. Jest to ważne nie tylko dla trawienia ale również dla mocnych kości i twardych skorup jaj. Kaczki bardzo chętnie pobierają ugotowane ziemniaki i marchew, wszystkie krajowe gatunki owoców i warzyw a w szczególności lubą sałatę. Kaczkom nie wolno podawać awokado bo są dla nich trujące. Kaczki można uszczęśliwić odpadkami jedzenia z domu, należy tylko pamiętać, że chleb nie jest dobrym pokarmem dla ptaków.

8. Kacznik

Zasady są takie:

Dla kacząt wskaźnik zagęszczenia 1 do 30 dnia życia na 1 m2 13-15 kacząt, po 30 dniu życia 6-8 sztuk na 1 m2. A dorosłe na 1 m2 to 3 do 5 kaczek. To jeśli ktoś chce masowo hodować te ptaki. Jeśli ktoś trzyma niewielkie stadko to najlepiej jest adoptować jakeś pomieszczenia albo wybudować kacznik z drewna. Szukając odpowiednego miejsca najlepiej jest postawić kacznik pod drzewami liściastymi. Latem będą dawały cień i chłód a zimną kiedy liście spadną będą przepuszczały promienie słoneczne. Nie należy umieszczać kaczego domku koło na granicy działki, ptaki potrafią głośno kwakać w nocy, co może się nie spodobać sąsiadom. Kaczki Staropolskie są płochliwe dlatego najlepiej jest ustawić ich kacznik w cichym i bezpiecznym miejscu, z dala od psów i ostrych świateł np. drogowych. Kaczki staropolskie są świetnie przystosowane do warunków panujących w Polsce, bardzo dobrze znoszą srogie zimy i upalne lata, dlatego wystarczy im drewniany nawet nie ocieplany budynek.

domek

* źródło: M.Trybulski – Dochodowy Chów Gęsi i Kaczek, wydanie II, Warszawa, 1938

Ważne żeby drapieżniki nie mogły się dostać do środka i żeby była tam dobra wymiana powietrza. Kaczki nie lubią przeciągów, dlatego okna z siatką latem, dobrze kiedy są umieszczone na jednej ścianie razem z drzwiami a reszta ścian jest szczelna. Okna mogą już być na wysokości 1 m nad ziemią. Zimą okna należy zamykać a wymianę powietrza ograniczyć do wywietrzników na ścianie.  W środku powinny znajdować się gniazda gdzie ptaki mogą składać jaja. Wysokość kacznika musi być taka, żeby człowiek mógł swobodnie wejść do środka. Jeśli jesteśmy hodowcą i chcemy wiedzieć po której kaczce mamy jaja można zbudować gniazda zatrzaskowe. Pozwalają one sprawdzić ilość znoszonych jaj i prowadzić lęgi indywidualne. Każde gniazdo ma wymiary 45 cm x 60 cm, wysokość około 50 cm. Gniazdo takie musi umożliwiać zamknięcie kaczki tam na noc a rano po zniesieniu jaja ptaki się wypuszcza.

01rys. KACZKI A. Mazanowski, W. Trippenbach 1976r. Str. 225

Jeśli nie zależy nam na ustalaniu konkretnego pochodzenia jaj lub sprawdzania nieśności danej kaczki możemy na gniazdo zaadaptować skrzynki lub zbudować otwarte gniazda. Umieścić je należy na ziemi tak, żeby kaczki mogły swobodnie tam wejść. Kaczki na swoje gniazda wybierają miejsca dobrze ukryte i najchętniej zasłonięte z góry, gdzie będą miały spokój i ciszę. Najlepiej w pomieszczeniu nie podawać ptakom pokarmu a wodę tylko w taki sposób, który uniemożliwi jej rozchlapywanie. Ptaki bardzo dobrze się czują na ściółce z słomy albo siana. Należy ją wymieniać w razie zamoczenia lub zabrudzenia.

9. Chów kaczek na wodzie

Stawy rybne a kaczki

Zbiorniki wodne stawową cenne źródło paszy dla kaczek. Na stawach hodowlanych gdzie trzeba wykaszać i usuwać roślinność wodną te zadanie mogą pełnić kaczki. Rybom nie dzieje się żadna krzywda (jeśli są odpowiedniej wielkości), a ptaki wyjadają sporo szkodników ryb, pływającą roślinność i ułatwiają docieranie promieni słonecznych do dna. Takie połączenie pokazało ze zwiększa się przyrost ryb, a u blaszkodziobych zaobserwowano bardziej harmonijny wzrost i rozwój. Jest to szczególne ważne w wychowie materiału hodowlanego. Ponadto u kaczek trzymanych na wodzie zwiększa się nieśność, ilość zapłodnionych jaj i zwiększa się wylęgowość. Oszczędzamy na paszach dla drobiu. Jeśli zbiornik ma około 1 m głębokości ptaki potrafią pobrać nawet 20 -50% dziennej dawki pokarmowej. Kaczki Staropolskie zasilają zbiorniki wodne w bardzo dobry nawóz organiczny, który umożliwia rozwój flory i  fauny wodnej. Ryby i ptaki mają bardzo dobre warunki żerowania. Należy pamiętać ze na 1 ha lustra wody można maksymalnie trzymać 120 dorosłych kaczek a zaleca się 80 sztuk.

Chów przydomowy

Kąpiel dla kaczek nie jest niezbędna do przeżycia, ale woda stanowi naturalne środowisko życia dla blaszkodziobych. Komfort ptakom zapewnia już zbiornik o głębokości 40 cm gdzie mogą się zanurzyć i wykąpać. Kaczki staropolskie przeważnie dwa razy dziennie zażywają kąpieli rano i popołudniu jeśli mają tylko do dyspozycji małe przenośnie kąpieliska, mogę to być miski, wanny, albo plastikowe piaskownice dla dzieci. Musimy kaczkom zapewnić bezpieczne wejście i wyjście z takich kąpielisk. Jeśli jest staw to potrafią kilka godzin na nim pływać i żerować.  Jeśli chcemy zbudować oczko wodne dla naszych ptaków to zasada jest prosta: im więcej kaczek tym większy powinien być zbiornik wodny. Najlepsza głębokość takiego stawu to 1 m ale brzeg powinien być łagodny, żeby ptaki, a w szczególności młode osobniki, mogły bez problemu z niego wyjść. Bardzo dobrym rozwiązaniem jest odpływ z takiego oczka, woda w niedużym zbiorniku szybko się zabrudzi odchodami i resztkami jedzenia i trzeba będzie ją wymienić. Odpływ w najgłębszym miejscu ułatwi to zadanie. Można sztucznie usypać brzegi a otwór denny wyprowadzić w ścianie takiego brzegu już na poziomie gruntu poza oczko, wodą spuszczaną z takiego zbiornik można nawadniać trawę.

rysu1

  1. Praca hodowlana

Praca hodowlana polega na doskonaleniu i genetycznemu ugruntowaniu cech odpisanych we wzorcu rasy. Pracę hodowlaną prowadzi się na podstawie selekcji i wyboru stada do dalszego rozpłodu. Należy kaczkom staropolskim zapewnić dobre warunki środowiskowe. Tylko w takim wypadku mogą się w pełni ujawnić cechy genetyczne i tylko tak można prowadzić właściwie pracę hodowlaną. Ptaki powinny charakteryzować się odpowiednim ciężarem ciała zgodnym ze wzorcem, wysoką wydajnością nieśną sięgającą do 180 jaj rocznie oraz dobrym wskaźnikiem wylęgu i odchowu, prawidłową barwą upierzenia i postawą ciała.

Dziedziczenie cech:

Cechy jakościowe:

Są to cechy, które tylko w małym stopniu zależą od środowiska, a w głównej mierze od genotypu osobnika. Mechanizm ich dziedziczenia można łatwo ustalić i uzyskać szybką ich poprawę. Cechy morfologiczne to: barwa dzioba, skoków, upierzenia, barwa jaj, kształt ciała, oraz wszystkie te inne cechy, które opisują wygląd zewnętrzny ptaka.

Cechy ilościowe (użytkowe): Mechanizm dziedziczenia tych cech jest bardziej skomplikowany do wykrycia, ponieważ na ich wartość wpływają nie tylko czynniki genetyczne, ale i środowiskowe. Procent czynników zewnętrznych w kształtowaniu cech użytkowych jest różny. W złych warunkach środowiskowych kaczka o cennych założeniach dziedzicznych może nie ujawnić swoich właściwości. Aby praca hodowlana była prawidłowa należy ujawnić, jakie czynniki warunkują daną cechę użytkową. Cechy użytkowe to: wiek dojrzewania, wydajność nieśna, zdolność wylęgowa kaczych jaj, przeżywalność, masa jaj, masa ciała, długość grzebienia mostka.

Zdolnością wylęgową jaj określa się udział jaj zapłodnionych i wskaźnik wylęgu kacząt zdrowych. Na wynik wylęgu mają spory wpływ czynniki środowiskowe, a przede wszystkim żywienie stada rodzicielskiego, wiek kaczek, pora roku, przechowanie jaj oraz technika lęgu. Czynniki dziedziczenia odgrywają tu dużą rolę. Występują geny letalne (śmiercionośne), powodują one zamieranie zarodków w różnych okresach rozwoju embrionalnego, jak również geny semiletalne będące często powodem wykluwania się kalekich kacząt.

Przeżywalnością nazywa się procent osobników zdrowych, które przeżyły określony okres czasu np. rok. Liczba uzyskanych kacząt świadczy o możliwościach produkcyjnych stada.

Masa ciała jest to cecha wysoko odziedziczalna, można więc szybko ją zwiększyć, w odpowiednich warunkach środowiskowych. Wskaźnik wzrostu i rozwoju musi być uwzględniony przy selekcji bo dobrze wyrośnięte ptaki są zwykle bardziej wydajne. Na podstawie badań dotyczących kojarzeń różnych ras kaczek stwierdzono, że odziedziczalność ciężaru ciała jest wyższa po matce niż po ojcu. Również większy udział mięśni piersiowych stwierdzono u kaczek niż u kaczorów. Prawidłowa masa ciała dla Kaczki staropolskiej to: kaczor 2500-3000g, kaczka 2200-2600g.

Wiek dojrzewania określa się w dniach, licząc czas od dnia wylęgu do dnia przed złożeniem pierwszego jaja. Cecha ta jest ważna z punktu widzenia produkcyjności i efektywności ekonomicznej.

Szybkość opierzenia jest powiązana z tempem wzrostu i rozwoju ptaka. Cecha ta ma znaczenie w produkcji kaczek na mięso, ale także przy chowie kacząt hodowlanych. Kaczki dobrze opierzone mają większą wartość rynkową, ponieważ łatwiej je skubać po ubiciu i skóra nie ulega uszkodzeniom. Szybko opierzające się są w większym stopniu odporne na niskie temperatury i zużywają mnie energii na utrzymanie temperatury ciała co pozwala im zużyć składniki odżywcze na przyrosty masy ciała.

Wydajność nieśna to cecha warunkująca prawidłową reprodukcję. Celem jest uzyskanie duża liczby jaj o odpowiednim ciężarze oraz o dużej wartości biologicznej. Cecha ta jest słabo odziedziczalna, a o jej wartości decydują w dużej mierze czynniki środowiskowe.

Masa jaja ma znaczenie biologiczne, u kaczek staropolskich masa jaja powinna wynosić ok. 80-90 g.

Brakowanie

W celu przeprowadzenia prawidłowej oceny materiały hodowlanego potrzeba jest duża liczba kaczek. Do brakowania należy przystąpić już w chwili lęgów i prowadzić je przez cały okres odchowu. Jaja przeznaczone do lęgu nie mogą mieć masy niższej niż 80 oraz powinny odznaczać się prawidłowym kształtem i barwą skorupy Do stada przeznacza się kaczęta z wczesnych lęgów od lutego do kwietnia, te ptaki będą pochodzić po kaczkach wcześnie dojrzewających. Co skraca czas dojrzewania i zwiększa wydajność nieśną. Ponadto kaczęta ze wczesnych lęgów mają zwykle lepsze warunki do rozwoju i wzrostu.

I brakowanie 

Po wylęgu wybiera się kaczęta ruchliwe bez wad w budowie, pewnie trzymające się na nogach. Powinny mieć gęsty puch (z prawidłową pigmentacją w zależności od barwy np. kaczątko szaty dzikiej i sarniej wygląda jak pisklę kaczki krzyżówki). Pępek powinien być zagojony, a woreczek żółtkowy powinien być niewyczuwalny lub lekko wyczuwalny.

II brakowanie 

Przeprowadza się je przy przenosinach kacząt na wybieg, około 30 dnia życia. Usuwa się kaczęta z wadami budowy i słabo chodzące.

III brakowanie 

Około 60 dnia życia przed pierzeniem się ptaków. Upierzenie powinno być zwarte błyszczące, grzbiet dobrze opierzony a lotki I i II rzędu prawidłowo rozwinięte z prawie rozłożonymi chorągiewkami.

W celu wybrania najsilniejszych i zdrowych ptaków można przeprowadzić w 60 dniu życia brakowanie za pomocą przepędzania. Małe grupki ptaków, przepędza się po polu około 200 do 300 m. Słabsze sztuki pozostają w tyle siadają lub pomagają sobie skrzydłami w drodze. Ptaki te przeznacza się do tuczu na rzeź. Słabsze osobniki można także wybierać podczas podawania pokarmu często te ptaki niechętnie pobierają pokarm.

IV brakowanie

Jest przeprowadzane około 110 – 120 dnia życia, przed zakończeniem się pierzenia. Brakuje się kaczki z wadami budowy oraz wolno opierzające się.

V brakowanie

Po raz ostatni ptaki brakuje się w październiku. Jest to najważniejsza selekcja. Ptaki waży się wtedy indywidualnie. Kaczki o nieprawidłowej barwie upierzenia, o niewłaściwym kolorze dzioba czy obroży u kaczora, z brakiem błyszczących lusterek w skrzydle (wszystko z szatą godową kaczek zgodną z wzorcem danej barwy) usuwa się. Za niski czy za wysoki ciężar ciała również eliminuje ptaka z dalszej hodowli. Do końca roku pozostawia się pogłowie wyższe o 5% od docelowego na wypadku nieprzewidzianych zdarzeń.

Brakowanie jest potrzebne z ekonomicznego, jak i zootechnicznego punktu widzenia. Eliminując osobniki chore, słabe, kulawe, bez apetytu poprawiamy zdrowotność całego stada. Brakowania nie można opóźniać, w ten sposób uzyskuje się znaczną oszczędność na paszy, a przy ograniczonych wybiegach stwarza się lepsze warunki dla pozostałych ptaków.

  1. Zalety hodowli kaczek

Miła dla oka,

Pierze kaczek staropolskich- stanowi cenny surowiec i jest porównywalne z pierzem gęsim. Od jednej kaczki można uzyskać około 70 g pierza pościelowego.

Podsumowując Kaczka staropolska jest rasą ogólnoużytkową, której hodowla jest nie tylko bezproblemowa i nisko kosztowa, ale również̇ przynosząca wymierne korzyści dla gospodarstwa domowego. Łatwość jej utrzymania i chowu, zrównoważony charakter i niezaprzeczalnie wyjątkowo atrakcyjny wygląd i kolorystyka sprawiają, że jest to rasa stanowiąca niewątpliwą ozdobę polskich podwórek. Tak też były postrzegane polskie kaczki w dawnych czasach i jako taka Kaczka staropolska powraca, co jest niebywałą radością dla wszystkich miłośników polskich ras drobiu.

  1. Choroby

Salmonelloza (paratyfus) (u kaczej jest to S. Typhimurium) jest szczególnie niebezpieczny dla młodych kaczek. Jeśli padają tuż po wykluciu może być to objaw salmonelli. Należy wykonać badanie ciał ptaków i one mogą stwierdzić pałeczki paratyfusu.

U kacząt 7-21 dniowych choroba objawia się wzmożonym pragnieniem i brakiem apetytu, nastroszonymi piórami, opuszczonymi skrzydłami i głową, śluzowato-ropnym zapaleniem spojówek, obrzękiem powiek, półotwarte powieki, biegunka. Chore ptaki są osowiałe, zbijają się w stado pod źródłem ciepła. Zwykle po 5 dniach giną. W 6-12 tygodniu życia choroba prowadzi do charłactwa (poważne wyniszczenie organizmu). Źródłem zakażenia są chore ptaki należy usunąć je ze stada oraz nosicieli zarazków. Salmonellą, może zarazić się człowiek spożywając bezpośredniego kontaktu z chorymi zwierzętami, a także przez zjedzenie zanieczyszczonej żywności. Zakażone może być mięso oraz jaja.

Leczenie

Leczenie polega na podawaniu preparatów przeciwbakteryjnych. Dużym problemem jest lekooporność tej choroby, która zmienia się zarówno w czasie jak i lokalnie, zależy także od szczepu, którym zarażone są konkretne ptaki.

Paratyfus jest wrażliwy na powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne.

Najlepiej skontaktować się z weterynarzem kiedy mamy podejrzenia ze nasz zwierzęta są chore.

Zapobieganie:

Najważniejszym czynnikiem jest stres, który obniża odporność ptaków. Niedobory witaminy A. Brak higieny pomieszczeniach dla ptaków i okresowe dezynfekcji kaczników.

Pastereloza drobiu (cholera drobiu) wywołują bakterie tupu Pasteurella. Źródła choroby są podobne do salmonellozy, choroba rozprzestrzenia się poprzez kontakt z chorymi kaczkami, skażoną wodę i zanieczyszczoną bakteriami paszę. Gryzonie takiej jak szczury, myszy; odgrywają również rolę w rozprzestrzenianiu się zarazków. Nosiciele, głównym siedliskiem tego zarazka jest organizm zwierzęcia, w którym jak by przyczajony czeka na sprzyjające warunki, są to osłabienie ptaka przez przeziębienie, niewłaściwe żywienie, przemęczenie, uciążliwy transport. Kaczki chore tracą apetyt i są osowiałe, spada również ich nieśność, mają nastroszone pióra, głowę chowają pod skrzydło. Czasami na początku choroby kaczki padają bez widocznej przyczyny. U drobiu chorującego dłużej nie obserwuje się wysokiej śmiertelności, choć upadkowość zawsze wzrasta. Wstępuje silne pragnienie, biegunka, przyspieszony oddech.

Leczenie

Leczenie za pomocą odpowiednio dobranych antybiotyków lub chemioterapeutyków może prowadzić do wyleczenia kaczek i wzrostu produkcji nieśnej. Terapia jednak nie pozwala na zlikwidowanie stanu nosicielstwa u części drobiu, które stanowią źródło zakażenia, prowadzące często do nawrotu choroby. Należy usunąć ze stada wszystkich nosicieli choroby.

Ornitoza ptaki zarażone nie wykazują charakterystycznych objawów chorobowych. Czasami występuje zapalenie spojówek. Kaczki chore na ornitozę są zahamowane w rozwoju, małe niewyrośnięte.

Wirusowe zapalenie wątroby kacząt chorobę to wywołuje wirusy które rozmnażają się w wątrobie i ośrodkowym układzie nerwowym. Przeważnie chorują pisklęta w wieku 3-10 dni a śmiertelność dochodzi do 95%. Okres wylęgu trwa 24 h. Starsze ptaki są mało wrażliwe na tą chorobę.  Rozwrzeszczenia się wirus przez zakażoną pasze, wodę, kał, sprzęt i bezpośredni kontakt zdrowych kacząt z chorymi. Ptaki są apatyczne i mają chwiejny chód, drgawki, skręt szyi, niemożność wstania i utrzymania równowagi. Czasami kaczęta nie wykazują tych objawów nagle przewracają się i giną.

Główną metodą zapobiegania chorobie jest zachowanie wszelkich zasad zoohigieny na fermie oraz niełączenie grup kaczek dorosłych z młodymi.

Aspergiloza (pleśniawka) powodowana przez kropidlaki, bytujące w wilgotnej ściółce. Grzyby przenoszone są do organizmu drogą pokarmową oraz oddechową. Aspergiloza powoduje wysoką śmiertelność i rozwija się dość szybko po zakażeniu około 5 dni. Objawy choroby to obniżenie biegunka, apetytu, biegunka, niedowład kończyn oraz zaburzenia oddychania. Chorym ptakom podaje się w wodzie jodek potasu. Bardzo ważne w przypadku tej choroby jest odkażanie pomieszczeń i aparatów wylęgowych.

Za duże jajo u kaczek czasami dochodzi do zatrzymania jaja, jest ono tak duże ze samica nie może go znieść. Ptak stoi wtedy nienaturalne spionizowany, dziwnie się porusza i jest niespokojna. Pomóc może w tedy delikatny masarz brzucha kaczki i smarowani kloaki żelem nawilżającym co ułatwi jaju wyjście. Jeśli to zawiedzenie należy długo czekać i kaczkę zabrać do weterynarza.

Udławienie się ślimakiem należy natychmiast złapać ptaka i wymacać na szyj w którym miejscu jest kąsek a następnie masujemy w górę albo w dół do żołądka w zależności która droga jest krótsza. Jeśli ptak chce pić pozwólmy mu na to.

Robaki czasami u kaczek występują robaki, które jako pasożyty potrzebują do przeżycia gospodarza. Szczególne narażone są ptak korzystające ze zbiorników wodnych i wypuszczane na wolne wybiegi. Przeciw robakom istnieją różne leki. Najlepiej profilaktyczne co pół roku je odrobaczyć.

Wszoły w niektórych książkach są informacje ze kaczki mogą mieć wszy, ja i inni hodowcy z którymi współpracuje nigdy nie zaobserwowaliśmy tych pasożytów u kaczek staropolskich.

Krzywica młode kaczki mają skłonność do krzywicy warto im podawać witaminy A, D, K. Zestaw witamin Ad3K. Ważne jest aby jak najwcześniej umożliwić ptakom wyjście na świeże powietrze nawet w 5 dniu życia na 20-30 minut. Jeśli jest zimno to należy zastosować odpowiednie żarówki do grzania piskląt.

Przeziębienie czasami na jesieni, zimą zdarza się przeziębienie u kaczek mogą im w tedy puchną węzły chłonne na policzkach najlepiej udać się w tedy z kaczką do weterynarza po antybiotyki i odseparować chore zwierzę od innych osobników.

Anielskie Skrzydło u kaczek jest dość często spotykane, najczęstszą przyczyną są błędy w żywieniu młodych ptaków którym zaczynają rosnąć lotki, w skutek zbyt dużej ilości białka w paszy lotki zaczynają zbyt szybko rosnąć i wyginać końcówkę skrzydła na zewnątrz. Najlepiej w tym okresie 2 miesiąc życia podawać i paszę II dla kacząt (od drugiego miesiąca życia), dużo zielonek i witaminy. Jeśli młode ptaki mają już anielskie skrzydła lub zaczynają się im wyginać należy natychmiast działać. Łapiemy ptaka, następnie taśmą do opatrunków podwiązujemy skrzydło tak aby ostatnia część skrzydła wchodziła pod spód skrzydła i obwiązujemy do około dwie części skrzydła, żeby taśma nie spadła można ją obwiązać dookoła tułowia albo za ramie ptaka. Opatrunek zmieniamy co 3 dni bo lotki nadal rosną. I tak aż skrzydło nie nabierze prawidłowej formy około 3 tygodnie.

IMG_0314 kopia

  1. Podsumowanie

Podsumowując kaczka staropolska (krajowa) jest najstarszą rodzimą odmianą kaczki domowej. Niezbyt duża, energiczna, jest bardzo dobrą nioską, dająca mięso doskonałej jakości i pierze; jest przystosowane do chowu w systemie ekstensywnym czyli jest to kaczka ogólnoużytkowa. Jej dodatkową zaletą jest bardzo zróżnicowane, dekoracyjne ubarwienie. Upiększa nie jedno podwórko swoją kolorową i świecącą szatą. Jest doskonale przystosowana do polskich warunków środowiskowych. Nie choruje tak często jak inne rasy kaczek. Jeśli ma dostęp do pastwisk, sadów albo stawów jest praktyczne samo wystarczalna, a podawana przez nas karma jest tylko uzupełnieniem jadłospisu.